«Εθελοντισμός και κοινωνική ευαισθησία»

Ακόμη κι όταν τα χρήματα περίσσευαν, σε παλιότερες εποχές, πάντα υπήρχε ο θεσμός της προσφοράς χωρίς αντιπαροχή, ο εθελοντισμός.

      Οι εθελοντές, εφόσον οργανωθούν, μπορούν να κάνουν θαύματα. Προϋπόθεση είναι ο φορέας που τους συντονίζει (δήμος, περιφέρεια, εκκλησία, σωματείο) να προσελκύει με την αξιοπιστία του, να είναι επιμελής και πρακτικός ώστε να προσφέρει επιλογές προς τους εθελοντές και να τους αξιοποιεί. Το θέμα δηλαδή δεν είναι η διάθεση και η διαθεσιμότητα των εθελοντών, αλλά η δυνατότητα αξιοποίησής τους.

     Τομείς εθελοντικής δράσης, που ανήκουν στο παρελθόν, -σε περιόδους πολέμου, προσφυγιάς, φυσικών καταστροφών-, επανέρχονται στο προσκήνιο. Αφορούν δράσεις για επιβίωση χιλιάδων συνανθρώπων (διατροφή, στέγαση, ιατρική περίθαλψη), που στερούνται τα απολύτως αναγκαία, σε μια κοινωνία που έχει ακόμη τις προϋποθέσεις να τους ανακουφίσει.

     Πολλά εστιατόρια και αρτοποιεία πετούν κάθε βράδυ τόνους από εκλεκτές τροφές ή τα παραδίδουν σε κτηνοτρόφους. Πολλά γαλακτοκομικά και άλλα τρόφιμα αποσύρονται από τα super markets και τις εταιρίες τροφίμων την παραμονή της λήξης τους. Πολλοί εθελοντές θα έπαιρναν μέρος σ΄ ένα πρόγραμμα άμεσης αξιοποίησης (κατανάλωση την επόμενη) των τροφίμων αυτών, από τους χιλιάδες αναξιοπαθούντες. Λείπει, όμως, ο φορέας και το πρόγραμμα αξιοποίησης εθελοντών. Θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι ο Δήμος, που θα διαθέσει το θεσμικό του κύρος μαζί με ελάχιστους υπαλλήλους και μεταφορικά μέσα, χώρους συντήρησης κλπ.

     Με κατάλληλο συντονισμό οι εθελοντές θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε προγράμματα βοήθειας ανήμπορων συμπολιτών στο σπίτι, οργάνωση κοινωνικών ιατρείων, παντοπωλείων, διανομής ρουχισμού, καταφύγια αστέγων, φροντιστηριακή στήριξη απόρων μαθητών κλπ. Έτσι ώστε, τελικά, να μην υπάρχει κανένας χωρίς φαγητό, χωρίς στέγη, χωρίς φροντίδα. Πρότυπο εργαστήριο εθελοντισμού είναι η «Κιβωτός» στην Αθήνα απ΄ όπου όσοι θέλουν μπορούν να εξασφαλίσουν know how.    

      Η διάχυση του εθελοντισμού και της κοινωνικής ευαισθησίας είναι το μεγάλο στοίχημα: πως δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία θα θελήσει να υπηρετήσει την πόλη. Πώς οι πολλοί, συνεισφέροντας από λίγο, φέρνουν ένα μεγάλο αποτέλεσμα. Αυτό δεν κοστίζει, δεν παίρνει χρόνο. Δίνω μερικά παραδείγματα, όπου η κοινωνική ευαισθησία μπορεί να κάνει θαύματα:

- Να μη ρυπαίνουμε την πόλη με την αδιαφορία μας (σκουπίδια εκτός κάδων, χαρτιά, αποτσίγαρα και μαστίχες στο πεζοδρόμιο, περιττώματα κατοικίδιων ζώων στα πάρκα και τα πεζοδρόμια κλπ.)

- Να υποστηρίξουμε συστηματικά την ανακύκλωση, με στόχο να καλύπτει το 70 % των οικιακών απορριμμάτων.

- Τήρηση κανόνων καπνίσματος στους δημόσιους και κλειστούς χώρους.

- Όχι στη σπατάλη ρεύματος και νερού στους δημόσιους χώρους.

- Προσοχή στην ανεύθυνη και τυχαία απόρριψη επικίνδυνων ουσιών και υλικών. Όχι στα σκουπίδια ή στην αποχέτευση οι μπαταρίες, τα νοσοκομειακά απόβλητα, τα καμένα λάδια, τα κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρικές συσκευές. Όλα ανακυκλώνονται!

Δεν είναι τόσο τα χρήματα, αλλά οι κατάλληλοι άνθρωποι που συντελούν στην παραγωγή κοινωνικού έργου. Ας τους αναζητήσουμε με την ευκαιρία ανανέωσης των στελεχών στην αυτοδιοίκηση. Αυτοί θα προγραμματίσουν, θα οργανώσουν και προπάντων θα εμπνεύσουν τους πολλούς.              

          

Δημήτρης Κούβελας,

Δικηγόρος

kouvelas@otenet.gr

@dkouvelas